چگونه ویزای طلایی امارات این کشور را به مقصد نخست نخبگان هوش مصنوعی جهان بدل کرد؟
همزمان با رقابت فزاینده کشورها و شرکتهای بزرگ برای جذب نخبههای هوش مصنوعی، امارات متحده عربی با سرعتی چشمگیر به یکی از مهمترین مقصدهای جهانی این حوزه تبدیل شده است؛ ویزای دهساله و معاف از مالیات نقشی محوری در این جهش ایفا میکند و به متخصصان واجد شرایط امکان میدهد اقامتی بلندمدت و تسهیلات راهاندازی کسبوکار را یکجا به دست آورند

به گزارش راوی، همزمان با رقابت فزاینده کشورها و شرکتهای بزرگ برای جذب نخبههای هوش مصنوعی، امارات متحده عربی با سرعتی چشمگیر به یکی از مهمترین مقصدهای جهانی این حوزه تبدیل شده است؛ ویزای دهساله و معاف از مالیات نقشی محوری در این جهش ایفا میکند و به متخصصان واجد شرایط امکان میدهد اقامتی بلندمدت و تسهیلات راهاندازی کسبوکار را یکجا به دست آورند
بر اساس دادههای «Rest of World»، این برنامه طیفی گسترده از نیروهای مستعد (از مدیران پردرآمد غربی تا جوانان جویای نام جنوب آسیا) را به دبی و ابوظبی کشانده است. نمونه آن «نیر»، مهندس ۲۹ ساله اهل کرالا، است که در «هفته هوش مصنوعی دبی» ۲۰۲۵ از تماشای ربات انساننمای «Ameca» الهام گرفت؛ همان رویدادی که خبر احداث دیتاسنتری ۵۴۵ میلیون دلاری برای مایکروسافت و آغاز نخستین دوره دکترای هوش مصنوعی در دبی را نیز در بر داشت.
برنامه ویزای طلایی امارات متخصصان حوزههایی چون هوش مصنوعی، داده، فناوری مالی و سلامت دیجیتال را هدف میگیرد و تا پایان ۲۰۲۳ تنها در دبی بیش از ۱۵۸ هزار فقره از آن صادر شده است. شیخ «عبدالله بنطوق المری» وزیر اقتصاد میگوید کشورش پس از ایالات متحده در رتبه دوم جذب استعدادهای برتر هوش مصنوعی قرار دارد. به باور «فرویلان مالیت جونیور» استاد میهمان دانشگاه آمریکایی دبی، امارات به «گره مهاجرتی» بدل شده است: محل تلاقی متخصصان کشورهای در حال توسعه و نیروهای غربی که از مزایای مالی چشمگیر آن بهره میبرند.
پیشروی امارات تنها به صدور ویزا محدود نیست. سرمایهگذاریهای کلان دولتی، قوانین تسهیلشده و همکاری نزدیک با شرکتهای آمریکایی نظیر مایکروسافت و انویدیا زیرساختی کمنظیر فراهم کرده است. در جریان سفر اخیر «دونالد ترامپ» به امارات، موافقتنامهای برای دسترسی به ۵۰۰ هزار تراشه پیشرفته انویدیا منعقد شد و همزمان طرح احداث بزرگترین پردیس هوش مصنوعی خارج از آمریکا با مشارکت اوپناِیآی اعلام گردید.
فشار بازار کار غرب (از جمله اخراج بیش از ۵۰ هزار نیروی فناوری در آمریکا در سال ۲۰۲۵ و سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه) نیز مهاجرت مهندسان را تسریع کرده است. با این حال گزارش «Rest of World» نشان میدهد در حالی که متخصصان غربی برای مشاغل ارشد و دستمزدهای بالا جذب میشوند، نیروهای هند و اوکراین اغلب در ردههای پایینتر و با حقوق کمتر به کار گرفته میشوند؛ وضعیتی که «وحید حقزارع» مدیر شرکت استخدامی SVA پیامد کمبود استعداد بومی میداند. طبق پژوهش مشترک وزارت اقتصاد امارات و مؤسسه مهاجرتی «Fragomen»، ۹۵ درصدِ ۵۰ هزار شرکت پاسخدهنده، نیروی فناوری خود را از خارج خاورمیانه تأمین میکنند.
در همین اکوسیستم، داستان موفق «یارکو مویلانن» (مدیر داده اداره تحول دیجیتال ابوظبی و یکی از ۲۰۰ متخصص منتخب جهان در ۲۰۲۲) نشان میدهد چگونه امارات با تمرکز بر تبدیلشدن به نخستین دولت تماماً مبتنی بر هوش مصنوعی، متخصصان اروپایی را نیز به سوی خود میکشاند
بهاینترتیب، امارات با ترکیبی از مشوقهای مالی، سیاستهای مهاجرتی و زیرساخت پیشرفته، جایگاه پیشتاز خود را در خاورمیانه (پیش از رقیب اصلیاش عربستان) تثبیت کرده است. هرچند شکاف دستمزدی میان نیروهای غربی و متخصصان کشورهای در حال توسعه چالشی جدی محسوب میشود، ویزای طلایی همچنان کلید اصلی حفظ و تقویت این اکوسیستم جهانی به شمار میآید